Dlaczego osoby starsze obawiają się używać kart płatniczych czy kredytowych w codziennym życiu ? Obawa ta związana jest z wieloma czynnikami. Przede wszystkim karta nie kojarzy się z realnym pieniądzem. Płacąc w sklepie bez użycia gotówki, tak faktycznie nie odczuwamy jej wydania. Nasza kontrola nad ubywającymi środkami na koncie jest w tym momencie mało uchwytna. Pobierając pieniądze z bankomatu, mamy te same odczucia, a zapamiętanie numeru PIN, obawa przed zgubieniem, kradzieżą karty czy wciągnięciem karty przez bankomat, także nie zachęca do jej używania. Są jednak korzyści z ich posiadania, które powodują, że miliony ludzi używają ich na całym świecie.Niewątpliwym atutem korzystania z kart płatniczych i kredytowych, jest wygoda w dostępie do własnych środków w każdym momencie i miejscu. Obecnie już prawie w każdym sklepie, restauracji, hotelu, punkcie usługowym, czy nawet taksówce, możemy płacić kartami. Dostępność bankomatów także pozwala zaopatrzyć się w gotówkę w każdym momencie prawie na całym świecie, gdzie rozwinięta jest bankowość. Poprzez Internet możemy dokonywać zakupów w sklepach internetowych, kupować bilety do kina, teatru, na koncerty czy na samolot lub pociąg.
Co stanowi więc barierę ? Z całą pewnością tzw. „wykluczenie cyfrowe” osób starszych, czyli pewne problemy w uzyskiwaniu wiedzy i umiejętności w posługiwaniu się produktami nowoczesnej techniki, a takimi są właśnie między innymi karty płatnicze oferowane przez banki.
Może więc przybliżenie mechanizmów funkcjonowania kart, zachęci osoby starsze do korzystania z tej dogodnej metody zakupu ? Czym różnią się od siebie wszystkie typy kart ?
Karty bankomatowe, przeznaczone są jedynie do pobierania gotówki w bankomacie, nie można nimi płacić w sklepach i nie można przekroczyć wysokości środków dostępnych na koncie.
Karta debetowa (płatnicza) służy do dokonywania płatności za zakupy i usługi, oraz pobierania gotówki z bankomatów. Posiada dzienny limit przyznany przez bank, ale tylko w ramach posiadanych środków na naszym koncie. Przekroczenie dostępnego salda nakłada na klienta wysokie kary. Nie możemy więc zadłużyć konta, co poniekąd jest bezpieczne jeżeli mamy kłopot z monitorowaniem stanu konta i skłonności do zadłużania go.
Karty kredytowe (płatnicze) natomiast pozwalają zaciągać kredyty w wysokości przyznanej przez bank i dają możliwość skorzystania z nich w sytuacji awaryjnej. Kredyty te oferowane są przez banki na okres od 30 do 53 dni. Jeśli w tym terminie klient dokona spłaty całości zadłużenia, odsetki nie zostają naliczane i kredyt taki przynosi korzyści. Jeżeli jednak spłata nie nastąpi, odsetki naliczane mogą wynosić od 18 do 36%, czyli znacznie wyższe od przeciętnego kredytu konsumpcyjnego dostępnego na rynku. Pułapką kart kredytowych jest możliwość pozostawania w stałym zadłużeniu, ciągle spłacając wysokie odsetki.
Inny typ, stanowią karty do płatności w Internecie. Pozwalają one zachować pełne bezpieczeństwo dla realizowanej transakcji, gdyż planując zakup w sklepie internetowym, w chwilę przed zakupem przelewamy na konto karty odliczoną kwotę potrzebną do dokonania płatności. Pozwala to zabezpieczyć pozostałe środki znajdujące się na koncie właściwym. Zakupy w Internecie są szczególnie wygodne dla osób, które nie chcą ruszać się z wygodnego fotela, a mają dostęp do sieci. Poprzez Internet można bowiem nie tylko dokonywać zakupów w sklepach, ale również płacić za telefon, bilety, usługi itp., nie tylko z Polski, ale z całego świata.
Coraz częściej banki i instytucje zajmujące się sprzedażą przez Internet, zabezpieczają konta swoich klientów dodatkowymi hasłami, potwierdzeniami przez sms, jednorazowymi kodami dostępu (elektroniczne kody do kont - zamiast karty kodów, tzw. tokeny) itp., co pozwala ograniczyć do minimum ryzyko dostępu osób niepowołanych.
Należy również zwrócić uwagę na jeszcze jedną korzyść wynikającą z posiadania kart, zamiast gotówki. Gdy wyjeżdżamy na wakacje za granicę, nie musimy ryzykować przewożenia dużej ilości gotówki lub wyszukiwania w obcym miejscu banków. Posiadając kartę debetową możemy pobrać pieniądze w każdym bankomacie. Biorąc pod uwagę, że naszego banku z pewnością tam nie znajdziemy, nie ma znaczenia z jakiego bankomatu pobierzemy gotówkę. Należy jednak pamiętać, że przy każdej transakcji nasz bank pobierze prowizję kwotową (stała bez względu na wielkość transakcji) lub procentową (stały procent od sumy) oraz wymieni transakcję w walucie na złotówki. Lepiej przed wyjazdem zorientować się jaka prowizja zostanie pobrana i jaki jest kurs waluty w naszym banku, by nas to po powrocie nie zaskoczyło.
Nigdy nie należy także polegać na jednej karcie. Zawsze w podróże zagraniczne zabierać trzeba minimum dwie różne karty, najlepiej dwóch różnych systemów płatniczych (Visa i EC) i najlepiej z dwóch różnych banków. W miarę możliwości przynajmniej jedną kartę wypukłą (umożliwiającą dokonywanie transakcji offlinowych). Jest to związane z uniknięciem nieoczekiwanych kłopotów, wynikających np. z niemożności połączenia się terminala lub bankomatu z naszym bankiem. Poza tym w różnych miejscach na świecie nie będą akceptowane wszystkie karty.
W przypadku utraty karty czy to przez jej kradzież czy zgubienie, należy natychmiast powiadomić o tym nasz bank, który od momentu zgłoszenia zablokuje nasze konto. Jedyne niebezpieczeństwo w tej sytuacji stanowi czas od momentu utraty karty do zgłoszenia tego faktu w banku. Dobrze jest więc ubezpieczyć kartę. Są to niewysokie opłaty, a da nam to gwarancję zabezpieczenia naszych środków nawet przed zgłoszeniem kradzieży.
Opr. Jadwiga Willa
poleca:
